Honoruje ona młodych uczonych, których uznane dokonania z zakresu biotechnologii przyczyniły się do rozwoju nauk rolniczych i wnoszą wybitny wkład w rozwój rolnictwa. W bieżącym roku odbyła się czwarta edycja konkursu.
– Jury przyznało nagrodę za zidentyfikowanie genu ziemniaka, uodparniającego go na raka ziemniaka – mówi prof. dr hab. Maciej Żylicz, przewodniczący kapituły nagrody AgroBioTop. Powoduje ona ogromne straty w rolnictwie, m.in. dlatego, że nie ma skutecznych środków ochrony roślin zwalczających tę chorobę. Na polach silnie zarażonych, przy sprzyjających warunkach (wilgotne i chłodne lata) choroba może całkowicie zniszczyć plon. Osiągnięcie dr. Jarosława Plicha może doprowadzić do komercyjnej produkcji odmian ziemniaków odpornych na tego patogena.
Pierwszy na świecie zidentyfikowany
Gen Sen2 warunkujący odporność roślin ziemniaka na grzyb Synchytrium endobioticum, wywołujący raka ziemniaka jest pierwszym na świecie zidentyfikowanym i opisanym genem, który zapewnia roślinom odporność na wszystkie przebadane dotąd rasy tego grzyba. Ważną częścią nagrodzonego osiągnięcia jest również opracowanie łatwego w użyciu molekularnego testu, umożliwiającego identyfikację obecności tego genu w roślinach ziemniaka. Przewodniczący kapituły podkreśla wartość naukową osiągnięcia i jego nowatorstwo oraz potencjał związany z praktycznym wykorzystaniem
Nawet 40 lat na jednym polu
Kapituła wysoko oceniła również realizację założeń rolnictwa zrównoważonego – to nowe kryterium oceny, wprowadzone w tegorocznej edycji konkursu. Jurorzy podkreślają, że osiągnięcie dr. Plicha przyniesie korzyści w trzech kluczowych wymiarach rolnictwa zrównoważonego: dla środowiska, dla producentów oraz konsumentów.
– Nagrodzone osiągnięcie pokazuje jak ważne jest wykorzystanie naturalnie występującej w świecie roślin bioróżnorodności dla potrzeb współczesnego rolnictwa zrównoważonego – tłumaczy dr Jarosław Plich. Rak ziemniaka powoduje całkowitą utratę wartości handlowej plonu oraz zanieczyszczenie gleby przetrwalnikowymi formami grzyba, które mogą porażać rośliny ziemniaka sadzone na tym polu przez kolejne 40 lat. Grzyb ten niemal we wszystkich krajach świata znajduje się na listach organizmów kwarantannowych i podlega urzędowemu zwalczaniu – dodaje laureat. Obecnie moim celem jest wykorzystanie genu Sen2 do hodowli nowych „rakoodpornych” odmian ziemniaka, dzięki którym możliwe będzie ograniczenie rozprzestrzeniania się choroby, jak i minimalizacja strat plonu bulw – dodaje dr Plich.
Nie tylko splendor
AgroBioTop to również nagroda pieniężna 5 000 euro, fundowana przez firmę Bayer.
- Serdecznie gratulujemy dr. Jarosławowi Plichowi, doceniając zarówno naukową, jak i praktyczną wartość jego osiągnięcia, związanego z kluczową w naszych warunkach uprawą – mówi Antoine Bernet, szef działu Crop Science w Bayer dla Polski, Krajów Bałtyckich, Czech i Słowacji. – Bayer od lat promuje ideę rolnictwa zrównoważonego, rozumianego jako działania ograniczające wpływ rolnictwa na środowisko, przy zachowaniu jego opłacalności i zapewnieniu społecznej akceptacji. Dlatego bardzo cieszy nas potencjał projektu dr. Plicha w kontekście realizacji założeń rolnictwa zrównoważonego. Podziwiamy również pasję laureata i jego ogromne zaangażowanie w pracę naukową.
Źródło: materiały prasowe
Fot. PIORIN, firmowe