Jakie zmiany czekają producentów ziemniaków?

Komisja Europejska zatwierdziła 4 rozporządzenia wykazujące nowe środki w zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzenianiu się agrofagów - 3 gatunków bakterii i 2 gatunków nicieni, które niszczą uprawy ziemniaków. Co to w praktyce oznacza dla producentów ziemniaków?

Jedno jest pewne - zmiany są korzystne. Chodzi o 4 rozporządzenia wykonawcze UE z dnia 11 lipca 2022 roku o numerach-2022/1192, 2022/1193, 2022/1194, 2022/1195 - ustanawiające środki w celu zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się odpowiednio:

1195- nicienie Globodera pallida (Stone) Behrens i Globodera rostochiensis (Wollenweber) Behrens.
1193 - bakterie Ralstonia solanacearum (Smith 1896) Yabuuchi et al. 1996 emend. Safni et al. 2014.
1194 - bakterie Clavibacter sepedonicus (Spieckermann & Kotthoff 1914) Nouioui et al. 2018.
1195 –bakterie Synchytrium endobioticum (Schilbersky) Percival.

Rozporządzenia weszły w życie 15 lipca 2022 r.

Co zmienia się w przepisach dotyczących agrofagów ziemniaka?

Zmiany w rozp. 2022/1194 – dotyczą ziemniaków wyprodukowanych na obszarach o wysokim stopniu zakażenia bakterią Clavibacter sepedonicus (czyli w Polsce i Rumunii), a które są przemieszczane do państw Wspólnoty, wystarczy posiadanie paszportu roślin, który poświadcza, że bulwy ziemniaka są wolne od ww. bakterii.

Paszport roślin jest to dokument, który musi być dołączony do każdej jednostki handlowej (np. worek, worek typu big-bag, itp.). Przepisy odnoszące się do tego jak powinien wyglądać (wzór) paszport roślin, zostały określone w art. 83 Rozporządzenia PE i Rady (UE) 2016/2031 oraz w Rozporządzeniu Wykonawczym Komisji (UE) 2017/2313.

Co więcej, nowe warunki nie będą stanowiły żadnych dodatkowych wymogów w stosunku do ogólnych warunków swobodnego przemieszania sadzeniaków ziemniaka w obrębie Unii, w tym w Polsce.

Dokładne informacje dotyczące środków zwalczania szkodników ziemniaka zawarte są w treściach rozporządzeń na stronie PIORIN, odpowiednio:

Paszporty dla pozostałych rodzajów ziemniaków – skąd je pozyskać?

Paszporty roślin dla ziemniaków innych niż sadzeniaki, które producent chce przemieścić do innego państwa członkowskiego Unii, będą na razie wydawane przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa (WIORiN).

Paszport można uzyskać po przeprowadzeniu badań potwierdzających, że przemieszczane ziemniaki są wolne od bakterii Clavibacter sepedonicus lub po potwierdzeniu, że pochodzą z miejsca produkcji zarejestrowanego i nadzorowanego oraz oficjalnie uznanego przez WIORiN za wolne od bakterii Clavibacter sepedonicus.

Bulwy ziemniaków innych niż sadzeniaki powinny być także odpowiednio oznakowane (patrz: Rozp. Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie sposobów oznakowania bulw ziemniaków innych niż sadzeniaki z dnia 25 kwietnia 2016 r. (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1579)).

Polskie ziemniaki w UE w liczbach

Odnosząc się do skali sprzedaży ziemniaków z Polski do innych państw członkowskich Unii w 2021 r.:

do UE sprzedano 12 060 t ziemniaków, dla których PIORiN wystawił łącznie 547 zaświadczeń.
241 zaświadczania dotyczyły 4 599 t sadzeniaków ziemniaka,
306 zaświadczenia wystawiono dla 7 461 t ziemniaków innych niż sadzeniaki.
najwięcej ziemniaków trafiło do Czech – 175, Holandii – 68 oraz Niemiec– 65.

Oprac. Natalia Marciniak-Musiał na podstawie PIORIN

Fot. unsplash