Dr hab. Zuzanna Sawinska – prof. Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Wydział Rolnictwa, Ogrodnictwa i Bioinżynierii, Katedra Agronomii.
– Coraz częściej spotykamy zarzuty wobec rolników jako sprawców ocieplenia klimatu. Warto znać sposoby, jakimi na co dzień posługujemy się, aby zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych, a nawet w celu ich wiązania w glebie i w biomasie – mówi prof. Sawinska.
Dużo z zabiegów maszynowych, takich jak: orka, doprawianie gleby, nawożenie, nawadnianie, zbiór, przechowywanie i przetwarzanie, uwalnia znaczną ilość gazów cieplarnianych (GHGs). Zboża produkują ich więcej niż inne uprawy ze względu na intensywność wykonywanych w nich zbiegów. Zużycie oleju napędowego w produkcji rolniczej związane m. in. z uprawą roli, transportem nawozów, nawożeniem, siewem, zabiegami pielęgnacyjnymi oraz zbiorem płodów rolnych, jest przyczyną ok. 12,24% śladu węglowego na świecie. Jakie wiec są alternatywy?
- Zmniejszenie intensywności uprawy roli nie tylko pozwala na ograniczanie ilości przejazdów i zmniejszenie śladu węglowego. Jest to jeden z nielicznych sposobów na sekwestrację CO2 z atmosfery (wychwycenie ze spalin i zatrzymanie w glebie). Ograniczenie uprawy, szczególnie rezygnacja z pługa, umożliwia odbudowę zasobów próchnicy glebowej, która zawiera 58% C.
- Duży udział w ograniczaniu emisji gazów cieplarnianych ma również poprawa efektywności nawożenia azotem. Podstawowym warunkiem jego efektywnego wykorzystania jest prawidłowy odczyn gleby. Kolejne to zbilansowane nawożenie wszystkimi składnikami pokarmowymi, odpowiednia technika aplikacji oraz ograniczanie strat składnika z gleby.
- Dobra kondycja roślin uprawnych i środowiska glebowego poprzez zapewnienie dużej bioróżnorodności na polu, przede wszystkim poprzez dywersyfikację upraw.
- Wciąż niedocenianym elementem agrotechniki jest uprawa międzyplonów, która na wiele sposobów pozwala ograniczać emisje gazów cieplarnianych. Międzyplony zmniejszają wymywanie azotanów, wiążą azot z atmosfery (bobowate), poprawiają właściwości gleby, wiążą CO2 z atmosfery oraz zwiększają bioróżnorodność na polu.
- Dobrym sposobem jest umiejętne tworzenie mieszanin środków ochrony celem zmniejszenia ilości przejazdów.
