Rolnictwo zgodne z naturą, czyli jakie?
Aby jednoznacznie zrozumieć problem, należy określić, co rozumiemy pod pojęciem "rolnictwo zgodne z naturą". Czy jest to jednoznaczne z rolnictwem ekologicznym?
Nie można tutaj postawić znaku równości. Tematem przewodnim prezentacji na Forum jest uprawa roli i na tym zagadnieniu należy się skupić. Czym zatem charakteryzuje się gleba uprawiana zgodnie z naturą? Można wyróżnić kilka jej charakterystycznych cech, a mianowicie:
- częściowe pokrycie resztkami pożniwnymi,
- wymieszanie resztek w profilu uprawnym,
- brak podeszwy płużnej,
- brak zagęszczenia głębszych warstw profilu glebowego.
Podstawowym mankamentem jest zagęszczenie gleby. Wynika ono ze stosowania ciężkiego sprzętu rolniczego, szczególnie w niesprzyjających warunkach wilgotnościowych. Wysoka wilgotność gleb podczas ich uprawy powoduje niekorzystne zmiany właściwości fizycznych i sprzyja nadmiernemu zagęszczeniu warstw poduprawnych. Zagęszczenie takie może sięgać poniżej 60–80 cm i jest niezmiernie trudne do likwidacji nawet za pomocą głęboszy. Pewnym rozwiązaniem jest stosowanie uprawy bezorkowej zarówno całopowierzchniowej, jak i pasowej. Decydując się na zastosowanie takiego systemu, należy zwrócić uwagę na prawidłowy dobór narzędzi uprawowych. Pierwszym zabiegiem jest uprawa pożniwna, którą można wykonać kilkoma sposobami.
Uwzględniając założenia ekoschematów (wchodzących w program "Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi") należy rozpatrywać technologie, umożliwiające płytkie mieszanie słomy z glebą. Podstawową uprawę – traktowaną jako uprawę przedsiewną, należy wykonać ciężkimi kultywatorami uprawowymi. Konstrukcja tych maszyn pozwala na rozluźnienie gleby oraz jej mieszanie bez odwracania. Stopień mieszania zależy od konstrukcji odkładni i w przypadku odkładni mieszającej umożliwia swobodne wprowadzenie dużej ilości masy organicznej, np. w postaci poplonu lub obornika. Integralną częścią agregatów uprawowych są wały – element maszyn traktowany dość swobodnie, co niestety jest poważnym błędem. Dobór wału jest szczególnie ważny. Umożliwia on bowiem skuteczną uprawę na glebach lekkich, ciężkich, przesuszonych lub wilgotnych. Wał stanowi niezmiernie ważną składową agregatów uprawowych.
Jakie maszyny kupić do gospodarstwa?
Jest to rzeczywiście kluczowe pytanie, szczególnie jeżeli chcemy prowadzić uprawę zgodną z naturą i z zachowaniem opłacalności produkcji. Podjęcie decyzji każdorazowo należy poprzedzić szczegółową analizą stanu faktycznego, określeniem potrzeb naszej gleby i co najważniejsze – przeprowadzeniem krytycznego rachunku ekonomicznego. Większość rolników nastawia się na zakup maszyn, kompletnie zapominając o rachunku ekonomicznym.
Zasady doboru maszyn rolniczych uwzględniające pracochłonność procesu technologicznego oraz opłacalność produkcji jednoznacznie wskazują, że np. agregat podorywkowy o szerokości 2 m powinniśmy kupować do gospodarstw o powierzchni zasiewów co najmniej 26 ha. W przeciwnym przypadku jego zakup nie jest uzasadniony. Jeszcze większe problemy dotyczą zakupu ciągników rolniczych. Wybór ciągnika jest najbardziej skomplikowany. O jego wyborze decydują bowiem warunki glebowe, współpracujące maszyny (posiadane lub będące w sferze zakupu), powierzchnia gospodarstwa i zasoby siły roboczej. Pewnym rozwiązaniem jest wspólne użytkowanie maszyn lub ich wynajmowanie. Działania takie pozwalają na obniżenie kosztów produkcji w małych gospodarstwach przy zachowaniu dobrych standardów agrotechnicznych.
Zobacz wywiad!
