Jak informuje Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt WOAH (dawniej OIE) coraz większym problemem jest oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe (antybiotyki).
- W ostatnich latach społeczność międzynarodowa podjęła ważne zobowiązania, aby zaradzić temu globalnemu zagrożeniu dla zdrowia. Jednym z nich jest stopniowe wycofywanie stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych w celu pobudzenia wzrostu zdrowych zwierząt. Nadszedł czas, aby przejść od zaangażowania do działania – czytamy w komunikacie WOAH.
Rosnący problem oporności na antybiotyki
Oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe (AMR) zagraża zdrowiu ludzi, zwierząt, roślin i środowisku. Zbyt często środki przeciwdrobnoustrojowe są używane niewłaściwie lub nadużywane w różnych sektorach, co stwarza warunki do pojawienia się zjawiska oporności. Chociaż większość państw członkowskich WOAH podjęła w ostatnich latach zdecydowane działania w celu ograniczenia ich stosowania u zwierząt, potrzebne są dalsze wysiłki, ponieważ w niektórych krajach leki te są nadal niewłaściwie stosowane jako stymulatory wzrostu.
Jak państwa realizują swoje zobowiązania?
W Unii Europejskiej całkowity zakaz stosowania antybiotyków jako stymulatorów wzrostu obowiązuje od 1 stycznia 2006 roku.
W 2016 r. wszyscy członkowie WOAH zobowiązali się do ostatecznego zakazu stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych o krytycznym znaczeniu w medycynie człowieka oraz do stopniowego wycofywania stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych u zwierząt w celu pobudzenia wzrostu w przypadku braku analizy ryzyka. Jak to zobowiązanie zostało dotychczas zrealizowane w praktyce?
Z informacji WOAH wynika, że prawie 20% państw członkowskich nadal zgłasza stosowanie środków przeciwdrobnoustrojowych w celu pobudzenia wzrostu. Szacuje się, że 76% z nich nie przeprowadziło żadnej wstępnej analizy ryzyka.
Co bardziej niepokojące, nie mniej niż 11% członków WOAH nadal używa jako stymulatorów wzrostu co najmniej jednego środka przeciwdrobnoustrojowego o krytycznym znaczeniu w medycynie człowieka, takiego jak kolistyna. Co najmniej połowa członków stosujących środki przeciwdrobnoustrojowe jako stymulatory wzrostu nie ma żadnych ram regulacyjnych.
Z kolei w niektórych krajach na etykietach niektórych dodatków paszowych mających na celu zwiększenie produktywności nie wspomina się o obecności niskich dawek środków przeciwdrobnoustrojowych, które następnie nieświadomie podają zwierzętom lekarze weterynarii i rolnicy.
Należy wypełnić swoje zobowiązania!
WOAH przypomina, ze jej standardy wyraźnie ograniczają weterynaryjne stosowanie środków przeciwdrobnoustrojowych do leczenia, kontroli i zapobiegania chorobom zakaźnym. Dlatego podawanie antybiotyków w celu pobudzenia wzrostu u zwierząt nie jest weterynaryjnym zastosowaniem medycznym i nie można go utożsamiać ze stosowaniem w celu zapobiegania chorobom.
- WOAH wzywa swoich członków do ograniczenia stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych wyłącznie do zastosowań w medycynie weterynaryjnej oraz do aktywnego zaangażowania się w dialog z zainteresowanymi stronami w celu osiągnięcia całkowitego zakazu stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych jako stymulatorów wzrostu, począwszy od tych, które są niezwykle ważne dla zdrowia ludzkiego. Niewłaściwe stosowanie środków przeciwdrobnoustrojowych w różnych sektorach przyspiesza oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe. Sektor zdrowia zwierząt musi odegrać swoją rolę w powstrzymaniu tej globalnej plagi, która zagraża zdrowiu zwierząt, ludzi i roślin, oraz przyjąć zrównoważone praktyki – podsumowuje Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt.
Co powinny zrobić państwa członkowskie WOAH?
Dlatego właściwe organy państw muszą uchwalić w tym zakresie odpowiednie przepisy. WOAH zachęca je do badania i promowania alternatywnych rozwiązań poprawiających produktywność zwierząt. Mogą one obejmować między innymi programy w zakresie zdrowia zwierząt, które skupiają się na zapobieganiu chorobom (np. odrobaczanie i szczepienia), bezpieczeństwie biologicznym i dobrych praktykach w zakresie hodowli zwierząt.
