Odsetek próbek niezgodnych z unijnymi wymogami wynosi zaledwie 0,18%.
Wykorzystanie antybiotyków w leczeniu zwierząt
Wykorzystywanie antybiotyków w leczeniu zwierząt wiąże się z koniecznością stosowania przez lekarzy weterynarii dodatkowych zasad. Takie środki nie mogą być stosowane:
- rutynowo ani wykorzystywane w celu zrekompensowania niedostatecznej higieny, niewłaściwej hodowli zwierząt, braku opieki lub nieodpowiedniego zarządzania gospodarstwem rolnym;
- u zwierząt w celu wspierania wzrostu lub zwiększenia wydajności;
- profilaktycznie inaczej niż w wyjątkowych przypadkach u pojedynczych zwierząt lub u ograniczonej liczby zwierząt, gdy ryzyko zakażenia lub choroby zakaźnej jest bardzo wysokie, a konsekwencje mogą być poważne. W takich przypadkach profilaktyczne stosowanie antybiotykowych produktów leczniczych ograniczone jest do podawania tych produktów wyłącznie indywidualnym zwierzętom, na powyższych warunkach.
Jakie zasady stosowania antybiotyków?
- Obecne przepisy stanowią, że preparaty przeciwdrobnoustrojowe wykorzystywane są w leczeniu zwierząt tylko i wyłącznie pod ścisłą kontrolą i na zalecenie lekarza weterynarii zgodnie z obowiązującym prawem, z zachowaniem okresów karencji i zalecaną dawką. Istotnym elementem jest też program monitoringowy polegający na badaniu wody do pojenia zwierząt, pasz oraz produktów spożywczych pochodzenia zwierzęcego pod kątem obecności antybiotyków. W przypadku potwierdzenia, że w gospodarstwie stosowane są lub były stosowane antybiotyki nieznanego pochodzenia lub właściciel zwierząt nie posiada dokumentacji leczenia, zwierzęta nie mogą być wprowadzane do łańcucha żywieniowego. Apelujemy jako organizacja o wprowadzenie elektronicznej książki leczenia zwierząt i rozbudowanego precyzyjnego systemu monitorowania obrotu weterynaryjnych produktów leczniczych, czyli narzędzi, które umożliwiłyby rygorystyczny nadzór nad antybiotykami - mówiła w Sejmie Marta Kędel z Krajowej Rady Drobiarstwa podczas posiedzenia podkomisji stałej do spraw bezpieczeństwa żywności eliminowania nieuczciwych praktyk w obrocie żywnością oraz sprzedaży bezpośredniej i handlu detalicznego produktów wytworzonych w gospodarstwach.
Przedstawicielka branży drobiarskiej podkreśliła że żywność z hodowli, w której antybiotyki podaje się w sposób prawidłowy jest całkowicie bezpieczna.
Ile antybiotyków sprzedaje się w Polsce?
Sprzedaż antybiotyków w odniesieniu do zwierząt gospodarskich w 2022 r. wynosiła 838,3 tony. Aby doprecyzować dane dotyczące sprzedaży należy uwzględnić wielkość populacji zwierząt. Zgodnie z wytycznymi EMA wprowadzono współczynnik PCU (population correction unit). Takie podejście umożliwia oszacowanie rzeczywistej ilości stosowanych antybiotyków, od których pozyskuje się żywność. W roku 2022 r. wskaźnik ten wyniósł 196 mg/PCU.
Kontrole pozostałości antybiotyków
Z najnowszego raportu EFSA opublikowanego 6 marca 2024 r. dotyczącego wyników monitoringu pozostałości weterynaryjnych produktów leczniczych i innych substancji w żywych zwierzętach i produktach pochodzenia zwierzęcego wynika, że poziomy pozostałości leków weterynaryjnych i innych substancji występujących u zwierząt i żywności pochodzenia zwierzęcego w Unii Europejskiej pozostają stosunkowo niskie.
W raporcie przeanalizowano różne grupy substancji, w tym hormony, środki przeciwbakteryjne, zanieczyszczenia środowiska, substancje zabronione i inne weterynaryjne produkty lecznicze. Raport roczny EFSA za rok 2022 obejmuje dane przekazane przez państwa członkowskie UE, Islandię i Norwegię. Ogółem odsetek próbek niezgodnych z wymogami w 2022 r. (0,18%) był porównywalny z poprzednimi 13 latami (0,17–0,37%).
