Kontrola w gospodarstwie
Jeśli akurat kontrola przypadnie w momencie, kiedy rolnik wykonuje zabieg ochrony roślin, to pracownik PIORiN może skontrolować, czy wykonywany jest on np. w odpowiednich warunkach atmosferycznych, czyli czy np. zbyt mocno nie wieje w przestrzeni otwartej. Może też sprawdzać odległość, w jakiej porusza się opryskiwacz od zbiorników wodnych, czy innych obiektów wymienionych w rozporządzeniu (z 31 marca 2014 r. w sprawie warunków stosowania środków ochrony roślin), np. dróg publicznych czy pasiek.
Zobacz także: Elektryczny rejestr środków ochrony roślin – w końcu z niego zrezygnują?
Kontrola w gospodarstwie zgodnie z ustawą o PIORiN nie jest zapowiedziana, a rolnik jest zobowiązany ją przyjąć. Jeśli z ważnych względów nie może w niej uczestniczyć, to możliwe jest ustalenie nowego terminu. Kontrola zawsze przeprowadzana jest w obecności rolnika lub osoby przez niego upoważnionej. Pracownicy inspekcji podkreślają, że ich zadaniem nie jest nękanie rolników, a jedynie sprawdzanie wywiązywania się z obowiązków nałożonych na nich przez przepisy. Te formułują też jasno, co grozi gospodarzom w przypadku stwierdzenia uchybień.
Jakie kary w przypadku uchybień podczas kontroli?
Jeśli rolnik złamie jeden paragraf, powinien się liczyć z grzywną maksymalnie 500 zł, zaś dwóch lub więcej przepisów – do 1000 zł. Odmowa przyjęcia mandatu skutkuje skierowaniem sprawy do sądu. Warto wiedzieć, że rolnik raz ukarany będzie później ponownie kontrolowany, czy spełnił zalecenia, których termin realizacji najczęściej określony jest w protokole.
Co sprawdzają podczas kontroli PIORiN?
Do zadań pracowników PIORiN podczas kontroli należą:
- sprawdzenie na podstawie oświadczenia rolnika, czy prowadzi on w ogóle chemiczną ochronę roślin;
- sprawdzenie stosowania zasad integrowanej ochrony roślin na podstawie dokumentacji, czyli ewidencji zabiegów ochrony roślin – musi ona zawierać wpisaną przyczynę zastosowania środka chemicznego, jego dawkę i powierzchnię, na której został zastosowany;
- pobieranie prób roślin pod kątem pozostałości ś.o.r., jeśli inspektor ma wątpliwości odnośnie do np. zastosowania jakiegoś środka zgodnie z etykietą;
- jeśli kontrola ma miejsce w trakcie wykonywania zabiegu, sprawdza się, czy panujące warunki (np. pora roku, faza rośliny, siła wiatru itp.) są odpowiednie do użytego środka;
- u rolników przechowujących środki sprawdza się warunki ich magazynowania (większość rolników najczęściej oświadcza jednak, że nie magazynuje środków, a zużywa je bezpośrednio po zakupie);
- kontrola uprawnień rolnika (operatora sprzętu) do prowadzenia zabiegu, czyli zaświadczenie o ukończeniu odpowiedniego szkolenia;
- sprawdza się stan techniczny opryskiwacza oraz aktualność badania sprawności technicznej;
- kontroli podlegają także inne działania związane z ochroną roślin, np. postępowanie z opróżnionymi opakowaniami po pestycydach czy miejsce przygotowywania cieczy roboczej w gospodarstwie, np. odległość od ujęć wody, studni czy cieków wodnych lub czy podłoże w tym miejscu jest zabezpieczone przed wsiąkaniem wycieków.
PIORiN i nawozy?
Czy PIORiN może np. skontrolować sposób przechowywania nawozów w gospodarstwie? Otóż nie, bo to nie leży w zakresie kontroli. Inspekcja może jednak w przypadku zaobserwowania rażących zaniedbań w tym lub innym zakresie poinformować odpowiednie służby kontrolujące te obszary np. Inspekcję Ochrony Środowiska. Informacja taka nie znajdzie się też w protokole pokontrolnym.
Jacek Daleszyński
Fot: Sierszeńska