Ursula von der Leyen przedstawiła nowy skład Komisji Europejskiej
Zmiany w kierownictwie Komisji Europejskiej mogą mieć dalekosiężne skutki dla unijnego rolnictwa i dobrostanu zwierząt. Już wiemy, kto został nominowany na komisarza UE ds. rolnictwa – Christophe Hansen z Luksemburgu. Natomiast warto zaznaczyć, że w Komisji Europejskiej pojawiła się nowa teka, której wcześniej nie było – zdrowie i dobrostan zwierząt. Kogo nominowała Ursula von der Leyen?
Zobacz też: Nowy komisarz ds. rolnictwa! Kto zastąpi Janusza Wojciechowskiego?
Nowym komisarzem ds. zdrowia i dobrostanu został Olivér Várhelyi z Węgier. To znaczy, został oficjalnym kandydatem (jak Christophe Hansen) na komisarza KE, która powinna być później zaakceptowana przez Parlament Europejski. To stanowisko i nominacja wzbudza wiele emocji i pytań o kierunek, w jakim pójdzie polityka UE w tych obszarach.
Olivér Várhelyi na czele zdrowia i dobrostanu zwierząt UE
Olivér Várhelyi zastąpił Stellę Kyriakides z Cypru, która dotychczas zajmowała się zdrowiem i bezpieczeństwem żywności w Komisji Europejskiej. Kyriakides była znana ze swojego zaangażowania w walkę z rakiem oraz obronę praw człowieka. W przeciwieństwie do niej Várhelyi nie posiada doświadczenia w dziedzinie zdrowia publicznego ani w kwestiach dobrostanu zwierząt. Jego wcześniejsza rola obejmowała politykę rozszerzenia Unii Europejskiej, co stanowi istotną zmianę w zakresie kompetencji na tym stanowisku.
Czy Węgier ma odpowiednie kompetencje?
Nominacja Olivéra Várhelyiego, zgłoszona przez węgierskiego premiera, budzi mieszane reakcje w Europie i jest krytykowana z powodu ogólnej sytuacji politycznej na Węgrzech, gdyż rząd Viktora Orbána wprowadził szereg kontrowersyjnych ustaw ograniczających prawa obywatelskie, organizacje pozarządowe i media. Oprócz tego węgierski polityk stał w centrum serii skandali politycznych. Wcześniej Olivér Várhelyi jako komisarz ds. sąsiedztwa i rozszerzenia był oskarżany o forsowanie członkostwa niektórych krajów w UE pomimo braku postępów w zakresie demokracji i praw człowieka.
Jego krytycy, w tym politycy i organizacje zajmujące się prawami zwierząt, wyrażają obawy dotyczące jego braku doświadczenia w obszarze zdrowia i dobrostanu zwierząt. Bas Eickhout, współprzewodniczący Zielonych w Parlamencie Europejskim, stwierdził, że „nadszedł czas, aby (Várhelyi – od red.) zaczął się dużo uczyć”, by właściwie pełnić swoją nową funkcję.
Jaki jest zakres obowiązków komisarza ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt?
Przedstawiając nowy zespół Komisji Europejskiej, przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen wskazała, że Várhelyi będzie odpowiedzialny za stworzenie wspólnej europejskiej unii opieki zdrowotnej oraz za prace nad zwalczaniem raka i zapobieganiem chorobom.
Nowe stanowisko Várhelyiego obejmuje także odpowiedzialność za dobrostan zwierząt, co może mieć istotny wpływ na rolników i hodowców w całej Unii Europejskiej. Jak wynika z listu von der Leyen, komisarz UE będzie odpowiedzialny za unowocześnienie przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt.
- Opierając się na istniejącym prawodawstwie dotyczącym dobrostanu zwierząt, unowocześni przepisy dotyczące dobrostanu zwierząt, w tym importu zwierząt egzotycznych, norm, uwzględniając jednocześnie kwestie zrównoważonego rozwoju, etyczne, naukowe i ekonomiczne oraz oczekiwania obywateli – czytamy w liście Ursuli von der Leyen.
Várhelyi będzie miał za zadanie opracowanie działań mających na celu zapobieganie marnotrawieniu żywności oraz poprawę zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa produkcji żywności w całym łańcuchu dostaw. Będzie również odpowiedzialny za egzekwowanie norm bezpieczeństwa żywności, opierając się na niezależnych opiniach naukowych i konsultacjach z państwami członkowskimi UE.
Oprócz tego nowy komisarz UE ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt będzie zasadniczo pracować pod kierownictwem wiceprezesa wykonawczego ds. czystej, sprawiedliwej i konkurencyjnej transformacji. Tymczasem Dyrektor Generalny ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności oraz organ ds. reagowania kryzysowego w dziedzinie zdrowia będą wspierać węgierskiego polityka w tej roli.
Komentarz Jacka Zarzeckiego: „Ukłon w stronę organizacji antyhodowlanych”
Poprosiliśmy prezesa Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego (PZHiPBM) o skomentowanie nowego stanowiska w Komisji Europejskiej i jaki to będzie miało wpływ na hodowców. Jak podkreśla Jacek Zarzecki, do tej pory w Komisji Europejskiej mieliśmy Komisarza ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności. W nowej KE pojawiło się nowe stanowisko Komisarza ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt. Mimo zapewnień Przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen o potrzebie wzmocnienia rolnictwa i jego strategicznej roli w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego, niestety nie widać tego w działaniach:
- Jako organizacje rolnicze postulowaliśmy wzmocnienie kompetencji europejskiego komisarza ds. rolnictwa, aby w jego rękach znalazły się wszystkie kwestie związane z rolnictwem, w tym także kwestie dobrostanu, środków ochrony roślin i inne, które dzisiaj są porozrzucane po kilku innych dyrekcjach generalnych. Chcieliśmy także, aby nowy komisarz rolnictwa był jednym z wiceprzewodniczących KE, co byłoby docenieniem wagi tego sektora europejskiej gospodarki. Nic takiego się nie stało – wyjaśnia Jacek Zarzecki.
- A wyrzucenie z nazwy dotychczasowego komisarza bezpieczeństwa żywności i wstawienie w to miejsce „dobrostanu zwierząt” jest ukłonem w stronę organizacji antyhodowlanych, które walczą o nowe, bardziej restrykcyjne przepisy hodowli zwierząt, co ma doprowadzić do jej mniejszej opłacalności. Powiem wprost – jestem rozczarowany – podsumowuje prezes PZHiPBM.
Decyzja o powierzeniu Várhelyiemu tego stanowiska może oznaczać istotne przesunięcie akcentów w polityce zdrowotnej i rolniczej UE. Jego podejście i polityka, którą będzie prowadził, będą poddane skrupulatnej obserwacji zarówno ze strony obrońców praw zwierząt, jak i rolników, które oczekują jasnych i spójnych działań w tym obszarze.
Oprac. mkh
