W Sejmie odbyło się posiedzenie podkomisji stałej do spraw monitoringu Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej i akcesji nowych państw do Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem Ukrainy, na które resort rolnictwa przedstawił "Informację na temat stanu zaawansowania negocjacji nowej perspektywy Wspólnej Polityki Rolnej po 2027 roku".
Dialog strategiczny von der Layen
Jak poinformował posłów wiceminister rolnictwa Jacek Czerniak dyskusje na temat nowej perspektywy WPR po 2027 r. są na razie w fazie konsultacji społecznych. Przewodnicząca Komisji Europejskiej (KE) Ursula von der Leyen we wrześniu 2023 roku zapowiedziała, w przedstawionym na forum Parlamentu Europejskiego (PE) orędziu o stanie Unii przeprowadzenie tzw. dialogu strategicznego w sprawie przyszłości rolnictwa. Proces ten ma zmniejszyć różnicę stanowisk w debacie na temat transformacji rolnictwa. Podsumowanie dialogu ma być opracowane do lata 2024 roku.
- Administracje państw członkowskich nie zostały zaproszone przez KE do bezpośredniego udziału w spotkaniach związanych z dialogiem strategicznym, jednak obserwują wyniki tych dyskusji – powiedział wiceminister rolnictwa J. Czerniak.
Kiedy komunikat KE w sprawie przeglądu WPR?
Zalecenia dotyczące zrównoważonej transformacji rolnictwa, które powstaną w efekcie tego procesu mają stanowić główny element następnego okresu programowania i zostaną uwzględnione w przyszłym komunikacie Komisji Europejskiej w sprawie przeglądu polityki rolnej UE. Może on się pojawić na przełomie września i października, w zależności od poczynionych postępów.
Państwa członkowskie chcą wnieść swój wkład w ten proces i domagają się aby ostateczny raport został przedstawiony Radzie przed publikacją, aby mogły one dodać komentarze.
Wstępne założenia do stanowiska Polski w zakresie przyszłej WPR
Polska podkreśla na forum Unii Europejskiej, że sytuacja w jakiej będzie powstawał zarys nowej WPR jest dla Polski bezprecedensowa, ze względu na trwającą wojnę w Ukrainie, oraz m. in. fakt, że Ukraina została zaproszona do negocjacji akcesyjnych oraz zliberalizowany został handel rolny pomiędzy Ukrainą a UE. Skutkiem liberalizacji były poważne zakłócenia na rynkach rolnych krajów przyfrontowych, w tym przede wszystkim Polski. Akcesja Ukrainy do UE, stanowi poważne wyzwanie dla polskiego rolnictwa.
Ważne jest także pytanie o przyszły budżet na rolnictwo. Wynegocjowanie satysfakcjonującego budżetu w ramach kolejnych wieloletnich ram finansowych (WRF) obok uregulowania kwestii handlowych z Ukrainą, będzie sprawą zasadniczą dla rolnictwa i obszarów wiejskich.
Jaka powinna być przyszła WPR?
- Przyszła WPR powinna gwarantować bezpieczeństwo żywnościowe w UE. Nie da się tego zrobić bez utrzymania konkurencyjności europejskich rolników. Myśląc o rolnikach trzeba także pamiętać o niekorzystnych zmianach generacyjnych. Produkcja żywności musi być prowadzona w sposób zrównoważony i na to muszą być środki WPR – tłumaczył posłom wiceminister Czerniak.
Sama WPR nie będzie też wystarczająca dla wsparcia transformacji rolnictwa i utrzymania żywotności obszarów wiejskich - tu konieczne jest zaangażowanie także innych polityk UE. Dla Polski szczególnie ważne będą dostosowania infrastrukturalne (porty, koleje, rozbudowa przetwórstwa) i rynkowe (jak wzmocnione łańcuchy żywnościowe) do konkurowania z Ukrainą na wspólnym rynku.
- Konkludując resort rolnictwa bierze aktywny udział w pracach nad nowymi ramami WPR oraz przyszłością polityki spójności po 2027 r. Przygotowujemy projekt stanowiska, który będzie przedmiotem decyzji Rady Ministrów – podsumował Jacek Czerniak.
wk