Eksperci Wielkopolskiej Izby Rolniczej przygotowali comiesięczne kalkulacje opłacalności uprawy pszenicy ozimej, rzepaku, jęczmienia jarego, kukurydzy na ziarno, kukurydzy na kiszonkę i buraka cukrowego. W porównaniu do czerwca lipcowe kalkulacje uległy zmianie, ale nadal uprawa większości upraw jest poniżej opłacalności produkcji.
Czy uprawa pszenicy ozimej się opłaca?
Pszenica jest bardzo popularnym zbożem w Polsce. Według najnowszych danych z ARiMR w Polsce mamy 2 202 447,44 ha upraw pszenicy ozimej. Średni plon wg GUS, który ARiMR przyjęła do wyliczania dopłat do zbóż wyniósł za 2023 rok 5,4 t/ha.
Aktualna średnia cena skupu pszenicy w kraju -według danych z naszej sondy cenowej z wtorku 16 lipca br. - wynosi 820 zł/t w przypadku ziarna konsumpcyjnego i 723 zł/t dla ziarna paszowego.
Dla rolnika kluczowe przy podejmowaniu decyzji o sprzedaży ziarna jest to, czy cena uzyskana z transakcji pokrywa jego koszty produkcji i zapewnia dochód lub przynajmniej zwrot kosztów. Dlatego wielu gospodarzy zastanawia się teraz czy sprzedać ziarno prosto z pola, czy je magazynować, ponieważ cena w skupach spada.
Kalkulacja uprawy pszenicy ozimej - koszty
Eksperci WIR w swojej kalkulacji przyjęli plon pszenicy na poziomie 7 t/ha oraz cenę sprzedaży wynoszącą 799,3 zł/t. Jak wygląda opłacalność produkcji? Spójrzmy na koszty. Wszystkie podane ceny dotyczą 1 ha uprawy.
- Materiał siewny - 500 zł,
- Nawożenie mineralne - 1979,09 zł,
- Ochrona roślin - 512,99 zł
- Inne - sznurek do prasy - 52,50 zł
- Usługi (zbiór ziarna i słomy, wapnowanie) - 1216,25 zł,
- Praca ciągnika - 1361,59 zł
- Podatek rolny - 185 zł
- Ubezpieczenie uprawy - 71,84 zł
- OC rolników - 3,90 zł
- Koszty ogólnogospodarcze (w tym amortyzacja) - 1024,04 zł,
- Koszt pracy ludzkiej - 969,50 zł (35 h x 27,70 zł)
Łącznie powyższe daje nam 7 876,69 zł kosztów na 1 ha uprawy pszenicy.
Kalkulacja uprawy pszenicy ozimej - przychody
Jeżeli chodzi o przychody na każdy 1 ha uprawy pszenicy ozimej, to eksperci WIR wskazali następujące pozycje:
- Sprzedaż pszenicy brutto - 855,30 zł/t
- Koszt produkcji ziarna - 915,5 zł/t
- Przychód ziarno - 5986,76 zł/ha
- Produkt uboczny (słoma) - 900,88 zł/ha
- Dopłata do materiału siewnego - 65 zł/ha
- Dopłata bezpośrednia - 502,35 zł/ha
Łącznie powyższe daje nam przychód z 1 ha uprawy pszenicy w wysokości 7454,99 zł.
Bilans kosztów i przychodów z uprawy pszenicy
Biorąc pod uwagę koszty w wysokości 7 876,69 zł i przychody w wysokości 7454,99 zł wynik finansowy uprawy 1 ha pszenicy wynosi -421,71 zł. Ta uprawa generuje więc stratę u rolnika.
Ten wynik jest jednak bardzo indywidualny. Wystarczy bowiem, że rolnik otrzymuje też do każdego ha dodatkową dopłatę z ARiMR, której tutaj nie uwzględniono (eksperci WIR do przychodów wliczyli tylko dopłatę podstawową do 1 ha) i już ten wynik ulegnie zmianie. Poniżej przykładowe stawki dopłat za 2023 rok, które również mogą być należne w gospodarstwach uprawiających pszenicę:
- Uzupełniające redystrybucyjne wsparcie dochodów do celów zrównoważoności (płatność redystrybucyjna) - 180,96 zł/ha
- Uzupełniające wsparcie dochodów dla młodych rolników (płatność dla młodych rolników) - 280,33 zł/ha
- Uzupełniająca płatność podstawowa - 77,97 zł/ha
- płatność ONW (II obszar nizinny) - 179 zł/ha
Stawki płatności za realizację poszczególnych praktyk w ramach tego ekoschematu zależą od liczby punków na hektar powierzchni obszaru zatwierdzonego do wsparcia i wynoszą, w zależności od praktyki:
- Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy: 1 punkt; 103,56 zł/ha.
- Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant z wapnowaniem: 3 punkty; 310,68 zł/ha;
- Zróżnicowana struktura upraw: 3 punkty; 310,68 zł/ha;
- Stosowanie nawozów naturalnych płynnych innymi metodami niż rozbryzgowo: 3 punkty; 310,68 zł/ha;
- Uproszczone systemy uprawy: 4 punkty; 414,24 zł/ha;
oprac. bcz
Źródło: WIR