Przypomnijmy, że we wtorek 19 marca podczas Euroepejskiego Forum Rolniczego w Jasionce odbyła się debata z udziałem przedstawicieli protestujących rolników z ministrem rolnictwa Czesławem Siekierskim, którą moderował były minister rolnictwa i gospodarz Forum Artur Balazs. Debata była burzliwa, do uzgodnień na forum nie doszło, więc osoby biorące udział w debacie udały się na wieczorne i nocne rozmowy za zamkniętymi drzwiami.
Kto reprezentował rolników podczas rozmów?
W gronie osób udały się na rozmowy za zamkniętymi drzwiami znaleźli się:
- Błażej Bieniasz,
- Wiesław Gryn
- Maciej Iżowski
- Gabriel Janowski
- Artur Koncik
- Roman Kondrów
- Rafał Nieżurbida
- Tomasz Obszański
- Filip Pawlik
- Władysław Serafin
- Andzrej Sobociński.
Z informacji, które posiadamy wynika, że wypracowanego podczas rozmów porozumienia nie podpisali: Wiesław Gryn i Andrzej Sobociński. Stronę rządowoą reprezentowali ministrowie: Czesław Siekierski i Michał Kołodziejczak. Negocjatorem był Artur Balazs.
Co ustalono w Jasionce w ramach uzgodnieniaienia?
Poniżej prezentujemy treść uzgodnienia, które zostało sporządzone i podpisane przez większość uczestników negocjacji.
- Trudna sytuacja w rolnictwie wynika z wielu przyczyn i zaniedbań. Główną przyczyną jest agresja Rosji na Ukrainę.
- Strony niniejszych uzgodnień zwracają uwagę na fakt, że jedną z zasadniczych przyczyn destabilizacji europejskiego rynku rolnego była bezwarunkowa zgoda Unii Europejskiej na nielimitowany import produktów rolnych z Ukrainy, poparta jednoznacznym stanowiskiem ówczesnego Rządu RP.
- Dostarczając potrzebę wsparcia humanitarnego, gospodarczego i wojskowego Ukrainy, która padła ofiarą rosyjskiej agresji, obie strony wskazują jednocześnie na fakt, że ukraińska produkcja rolna oparta jest na całkowicie odmiennej strukturze gospodarstw i nie podlega takim wymogom, jakie nałożone są na europejskich producentów żywności. Nieuwzględnienie tego faktu przy podejmowaniu decyzji o zniesieniu ograniczeń dla ukraińskich producentów w dostępie do unijnego rynku było krótkowzroczne, i poza negatywnymi skutkami gospodarczymi uderza także w relacje polityczne i społeczne między państwami i społeczeństwami.
- Zarówno Rząd jak i strona społeczna podkreślają potrzebę i wartość relacji gospodarczych z Ukrainą, jednakże muszą one odbywać się na takich warunkach, aby nie powodowały destabilizacji rynku w UE.
-
W związku z tym, że obie strony uznają za konieczne wypracowanie zasad regulujących handel artykułami rolno-spożywczymi, w tym także ich tranzyt między Polską i Ukrainą, utrzymane zostanie obowiązujące embargo na produkty rolne wprowadzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 15 września w 2023 roku.
- Minister rolnictwa zwrócił się z wnioskiem do Rady Ministrów o wstrzymanie tranzytu z Ukrainy produktów objętych wyżej wymienionym rozporządzeniem z Ukrainy przez terytorium Polski z dniem 1. kwietnia 2024 r.
- do dnia wejścia w życie unijnego rozporządzenia ATM (5 czerwca 2024) roku zarówno embargo jak i wstrzymanie tranzytu obejmie także cukier.
-
Obie strony zgadzają się, że uregulowanie relacji handlowych z Ukraińców musi przede wszystkim mieć wymiar wspólnotowy i opierać się
- na ustaleniu warunków dostępu do rynku dla towarów z Ukrainy, w tym przede wszystkim dla zbóż, rzepaku, kukurydzy (i produktów pochodnych dla tych kategorii, jak śruty, mąki, kasze, oleje) cukru, drobiu, jaj, owoców miękkich (i produktów pochodnych), jabłek i koncentratu jabłkowego. Podstawą tych warunków powinny być ustalone okresy referencyjne.
-
Niezależnie od kwestii związanych z uregulowaniem relacji handlowych z Ukrainą strony niniejszego porozumienia deklarują gotowość do wypracowania zestawu środków i działań które złagodzą rolnikom zakłócenia Rynku Rolnego w tym:
- pszenica,, pszenżyto jęczmień, żyto, mieszanki zbożowe zostaną objęte dopłatami (do pierwszych 300 ha) opartymi o schemat pomocy obowiązujący w 2023 roku, które będą obejmować sprzedaż dokonaną w okresie od 1 stycznia 31 maja 2024 r.
- utrzymanie podatku rolnego na poziomie nie wyższym niż w 2023 r.
-
Strona społeczna deklaruje wspieranie działań Rządu w celu zmiany zasad, na których opiera się Europejski Zielony Ład w rolnictwie.
Ustalone rozwiązania między Premierem Donaldem Tuskiem a przewodniczącą Urszulą Von der Leyen dokonały istotnych zmian, które uwzględniają propozycje i oczekiwania rolników zgłaszane w czasie protestów. Do najważniejszych należy: zastąpienie od 2024 r. obowiązkowego ugotowania dobrowolnym ekoschematem, uproszczenia dywersyfikacji i zmianowania, umożliwienie państwom członkowskim ustalenia okresu utrzymanie okrywy glebowej, dla gospodarstw do 10 ha odstąpienie od stosowania sankcji za nieprzestrzeganie wymogów środowiskowych (tzw. Warunkowości).
Przegląd tych zasad będzie kontynuowany. Jednym z pierwszych zadań powinno być przeanalizowanie możliwości zmniejszenia liczby ekoschematów i generalnego uproszczenia zasad wsparcia rolników realizujących wymagania związane z realizacją praktyk środowiskowych.
Protesty rolników w środę 20 marca
Przypomnijmy, że dziś przez cały dzień w Polsce ma się odbyć ponad 550 rolniczych protestów. Jak rolnicy zareagują na treść porozumienia? Tego dowiemy się podczas protestów, ale nic nie wskazuje na to, że podpisanie tego dokumentu wstrzyma protesty. Jest w nim zdecydowanie za mało konkretów i odpowiedzi na postulaty rolników.
Oficjalne ogłoszenie treści podpisanych uzgodnień ma nastąpić w Jasionce o godz. 9:00.
AKTUALIZACJA godz. 7:50
Otrzymaliśmy treść dokumentu podpisanego w nocy przez rolników i ministra rolnictwa. Skany poniżej.
Już pojawiają się głosy rolników, którzy ni ebyli zaproszeni na rozmowy w sprawie uzgodnień, że osoby, które je podpisały zostaną rozliczone.
AKTUALIZACJA godz. 10:00
W Jasionce odbył się briefing prasowy poświęcony treści uzgodnień zawartych pomiędzy przedstawicielami protestujących rolników a ministrem rolnictwa Czesławem Siekierskim.
