W odpowiedzi na przesłany do konsultacji społecznych projektu ustawy „o zwrocie części podatku rolnego za 2024 rok” Związek Zawodowy Rolników "Korona" przesłał swojej obszerne uwagi i propozycje zmian w tym projekcie.
Podatek rolny miał być obniżony, a nie umorzony w części
W stanowisku przesłanym do MRiRW ZZR Korona przypomina, że w dniu 23 grudnia 2023 roku kierownictwo resortu rolnictwa zapewniło protestujących rolników że utrzymany zostanie podatek rolny w 2024 roku na poziomie z roku 2023.
- Z późniejszych publicznych wypowiedzi ministra rolnictwa do mediów wynikało jednak, iż nie chodzi o obniżenie podatku, ale rodzaj umorzenia, zwrotu części podatku. Potrzebne było ponad 3 miesiące od ww. zapowiedzi, by powstał projekt ustawy, co nie świadczy dobrze o tempie pracy legislacyjnej. Nastąpiło to dopiero po zapłacie pierwszej raty podatku rolnego, oraz po kolejnych protestach rolniczych - zauważają związkowcy i przypominają, że projekt ustawy ukazał się na stronie Rządowego Centrum Legislacji 5 kwietnia br. (piątek) dopiero o godz. 17.52, a termin na zgłoszenie uwag przewidziano do 8 kwietnia br (poniedziałek).
- Wynika z tego, że na zgłoszenie uwag przewidziano tylko 3 dni w tym sobota i niedziela (czyli dni wolne) Nie da się nie odnieść wrażenia pozorności konsultacji społecznych w/s tego projektu ustawy. Równocześnie zauważamy, że resort pominął w rozdzielniku Związek Zawodowy Rolnictwa „Korona” - czytamy w piśmie przesłanym do MRiRW.
Nie wszyscy rolnicy skorzystają ze zwrotu części podatku rolnego
Tym samym Związek krytycznie odnosi się do projektu, gdyż przewiduje on zwrot części podatku, a nie jego obniżenie. Skutkiem przyjętej konstrukcji jest zatem przyjęcie charakteru pomocowego. Zdaniem związkowców to powoduje:
- ograniczenie podmiotowe liczby beneficjentów - do podatników podatku rolnego prowadzącemu gospodarstwo rolne i będącemu mikroprzedsiębiorstwem, małym albo średnim przedsiębiorstwem (art.2 ustawy);
- konieczność tworzenia biurokratycznej procedury postępowania administracyjnego wnioskowego także w sytuacji gdy podatek rolny nie został jeszcze zapłacony w całości (art.3 ust.1 ustawy),
- uznanie zwrotu za pomoc publiczną, a tym samym konieczność uzyskania pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o zgodności ze wspólnym rynkiem pomocy publicznej określonej w ustawie (art.6 ustawy), co znów nas stawia w roli petenta względem Komisji Europejskiej.
Terminy z ustawy nierealne do wykonania
W piśmie do MRiRW rolnicy z ZZR Korona zauważają, że terminy uwzględnione w ustawie są określone w sposób nie uwzględniający realia prawne.
- W szczególności wniosek o zwrot należy złożyć od 2 do 31 maja 2024 roku, a organ ma wydać decyzję do 30 czerwca 2024 roku. Należy zauważyć, że takie terminy ustawowe oznaczają że ustawa musiałaby zostać przyjęta w trybie błyskawicznym przez Radę Ministrów, Sejm, Senat, podpisana przez prezydenta i ogłoszona w dzienniku ustaw. Na domiar złego przewiduje się 14-dniowe vacatio legis. Ale nawet w przypadku szybkiego tempa legislacji krajowej w tej sprawie, należy zauważyć, że jeszcze zgodę musi wydać Komisja Europejska, a jest to okres wyborów do Parlamentu Europejskiego. Występuje zatem zagrożenie, iż do 30 czerwca nie będzie jeszcze zgody Komisji, gdy organy samorządowe (wójt, burmistrz, prezydent) będą zobowiązane do wydania decyzji zwrotowych. Ponadto projektodawca ustawy nie wziął pod uwagę, że możliwa jest odmowa Komisji. Gwoli przypomnienia od kwietnia 2023 roku Komisja Europejska wciąż nie wydała zgody ws. dopłat do transportu zbóż i rzepaku do portów bałtyckich, przewidzianych rozporządzeniem rady ministrów z dnia 14 kwietnia 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wprowadzające do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. - §13 zu (Dz. U z dn. 21.04.2023 poz. 757) - czytamy w uwagach ZZR Korona do projektu ustawy „o zwrocie części podatku rolnego za 2024 rok”.
ZZR Korona: Najważniejsze jest obniżenie kosztów produkcji rolnej
Według związkowców z ZZR Korona, zasadniczym problemem jest konieczność obniżenia kosztów produkcji rolnej (na ten element wskazuje także Ocena Skutków Regulacji), a nie uwarunkowanie rolnika od decyzji urzędniczych a Państwo Polskie od decyzji zewnętrznych (Komisji Europejskiej).
W związku z powyższym ZZR Korona proponuje proponujemy całkowitą zmianę filozofii ustawy. Zdaniem rolników ustawa powinna przyjąć nazwę „ustawa o wysokości podatku rolnego w roku 2024” i należy w niej przyjąć następujące zapisy:
Art.1 „Wysokość stawek podatku rolnego w roku 2024:
1) od 1 ha przeliczeniowego gruntów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 – 185,125 złotych,
2) od 1 ha gruntów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 – 370,25 złotych
Art.2. W przypadku gdy należność z tytułu podatku rolnego za rok 2024 została uiszczona w wysokości przekraczającej stawki określone na poziomie z art.1, organ zwraca nadpłatę na rachunek bankowy tego podatnika albo rachunek tego podatnika prowadzony w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, wskazany przez podatnika
Art.3. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta przedstawia wojewodzie w terminie do dnia 15 stycznia 2025 r. sprawozdanie dotyczące wysokości z tytułu obniżenia stawek podatku rolnego w roku 2024. Budżet państwa przekazuje gminom równowartość kwoty z tytułu obniżenia stawek podatku rolnego, wynikającą ze sprawozdania w terminie 2 tygodni.
Art.4. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
Zwrot podatku rolnego nie powinien być pomocą publiczną
Dodatkowo według związkowców stawki kwotowe określone w proponowanych przez Związek rozwiązaniach są ustalone na poziomie roku 2023 i żadna zgoda Komisji Europejskiej nie byłaby wymagana, gdyż nie byłaby to pomoc publiczna.
- Przypominamy przy tym, iż w orzecznictwie wskazuje się, że zakaz wprowadzania zmian w czasie trwania roku podatkowego traktowany jest jako uszczegółowienie zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz ochrony bezpieczeństwa prawnego. Dotyczy on wszystkich podatków, których wymiar dokonywany jest za okresy roczne. Należy jednocześnie zaznaczyć, że zakaz wprowadzania zmian w podatkach rocznych nie ma charakteru absolutnego, o ile wprowadzane zmiany są korzystne dla podatnika. Tym samym uznaje się, że zmiany prowadzące do korzystniejszego lub neutralnego – z punktu widzenia podatnika – opodatkowania mogą wyjątkowo usprawiedliwiać ich wprowadzenie w trakcie trwania roku podatkowego. A zatem dopuszczalne jest przyjęcie rozwiązań obniżających stawki podatku rolnego w roku 2024 na poziomie 2023 w trakcie roku podatkowego - czytam w piśmie ZZR Korona do MRiRW.
ZZR Korona: Ustawa o podatku rolnym do zmiany!
W piśmie do resortu rolnictwa ZZR Korona zauważa, że dotychczasowa ustawa o podatku rolnym oparta jest na archaicznych zasadach. Potrzebna jest nowelizacja tej ustawy, która określałaby stawki podatku rolnego na stałym niezmiennym poziomie od 1 stycznia 2025 r. i stąd nasza propozycja zmiany art.6 ustawy o podatku rolnym.
Związkowcy proponują następujące zapisy w tej ustawie:
Art. 6. 1. Podatek rolny za rok podatkowy wynosi:
1) od 1 ha przeliczeniowego gruntów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 – 125 złotych,
2) od 1 ha gruntów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 – 250 złotych
Rolnicy z ZZR Korona zauważają, że rady gmin są uprawnione do obniżenia cen skupu określonych w ust. 2, przyjmowanych jako podstawa obliczania podatku rolnego na obszarze gminy.
- Przy określaniu stawki przyjęliśmy dotychczasowy sposób liczenia przy założeniu średniej ceny żyta w wysokości 500 zł/t (na dzień 6.04.2024 wynosi ona 507,50 zł/t dla żyta konsumpcyjnego i 472,86 zł dla żyta paszowego). Kwotowe określenie stawki podatku pozwoliłby na ustabilizowanie przychodów gmin na określonym poziomie, a rolnikom dawałaby pewność, co do wysokości, niezależnie od zmian cen rynkowych żyta - kończą związkowcy swoje pismo z uwagami do MRiRW.
oprac. bcz na podst ZZR Korona.
