Podział gospodarstw według wymogów dotyczących nawożenia azotem
Obowiązek kontroli i prowadzenia dokumentacji w zakresie stosowania nawożenia azotem dotyczy większości gospodarstw rolnych. W niektórych przypadkach rolników obowiązuje jedynie uproszczona ewidencja. Obowiązek sporządzania planów nawozowych dotyczy kilku grup rolników, w zależności od charakteru i skali prowadzonej działalności oraz lokalizacji gospodarstwa.
- Brak wymogów – gospodarstwa do 10 ha lub do 10 DJP – w przypadku takich gospodarstw nie są wymagane żadne działania (z wyjątkiem nabywców nawozów naturalnych z ferm pow. 40 000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30kg lub 750 stanowisk dla macior).
- Maksymalne dawki azotu – gospodarstwa od 10 ha do 100 ha lub gospodarstwa od 10 DJP do 60 DJP (pod warunkiem, że nie należą jednocześnie kategorii opisanej w punkcie 3) – gospodarstwa takie zobowiązane są jedynie do określenia maksymalnych dawek azotu. Opcjonalnie mogą one (ale nie mają obowiązku) posiadać plan nawożenia azotem.
- Plan nawożenia azotem – dotyczy gospodarstw:
- powyżej 100 ha,
- powyżej 50 ha upraw intensywnych,
- powyżej 60 DJP,
- nabywcy nawozów naturalnych od podmiotów importujących, podmioty prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior, nabywcy nawozów naturalnych od podmiotów prowadzących chów lub hodowlę drobiu powyżej 40000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior.
4. Opinia o planie nawożenia azotem obowiązuje duże podmioty:
- w związku z programem azotanowym – podmioty prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej 40000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub750 stanowisk dla macior,
- w związku z innymi przepisami – podmioty powyżej 210 DJP, które mają taki wymóg w pozwoleniu zintegrowanym lub podmioty posiadające taki wymóg w kontekście przepisów o oddziaływaniu na środowisko. Opinie wydają Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze.
Ewidencja zabiegów agrotechnicznych związanych z nawożeniem azotem – dla kogo?
Oprócz posiadania planu nawozowego, opinii lub określenia maksymalnych dawek azotu, rolnicy są również zobowiązani do prowadzenia ewidencji zabiegów agrotechnicznych związanych z nawożeniem azotem. Obowiązuje ona wszystkie gospodarstwa od 10 ha lub 10 DJP. Ewidencja powinna zawierać takie informacje jak: datę zastosowania nawozów, rodzaj uprawy, powierzchnię, rodzaj nawozu, dawki oraz terminy przyorania na terenach o dużym nachyleniu.
Przeczytaj także: Obowiązkowe e- faktury dla rolników! Od kiedy i na jakich zasadach?
Plan nawozowy - sankcje za nieprzestrzeganie przepisów
W związku z ustawą Prawo wodne, Inspekcja Ochrony Środowiska może zarówno nakazać usunięcie w określonym terminie nieprawidłowości stwierdzonych w trakcie kontroli oraz nakazać uiszczenia opłat.
W 2024 roku opłaty wyglądają następująco:
- 2000 zł za stosowanie nawozów niezgodnie z przepisami;
- 3000 zł za przechowywanie odchodów zwierzęcych niezgodnie z przepisami;
- 500 zł za prowadzenie dokumentacji realizacji programu działań niezgodnie z przepisami albo za jej brak;
- 500 zł za brak planu nawożenia azotem, jeżeli jest wymagany.
Przypomnijmy również, że już z dniem 1 stycznia 2025 roku wchodzą w życie nowe stawki opłat za naruszenie „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu". Będą one wynosić:
- 2936,53 zł – za stosowanie nawozów niezgodnie z przepisami lub planem nawożenia.
- 4404,80 zł – za przechowywanie nawozów naturalnych niezgodnie z przepisami.
- 734,13 zł – za niewłaściwe prowadzenie dokumentacji realizacji Programu lub jej brak.
- 734,13 zł – za brak planu nawożenia azotem
Obowiązek sporządzania planów nawozowych i prowadzenia racjonalnej gospodarki nawozowej dotyczy coraz większej grupy rolników, co wynika z rosnących wymagań w zakresie ochrony środowiska. Choć dla wielu rolników może to być dodatkowy obowiązek administracyjny, dobrze przygotowany plan pozwala na osiągnięcie lepszych wyników finansowych i środowiskowych. Warto więc zadbać o jego sporządzenie, nie tylko ze względu na wymogi prawne, ale także dla dobra przyszłych plonów i środowiska.
Agata Stachowiak
/Księgowa Rolnika/
fot. envato elements
