Zacznijmy od tego, że nawozy mineralne są bardzo istotnym elementem struktury kosztów w gospodarstwie rolnym. Dlatego ich ceny, a także relacja cen nawozów do cen płodów rolnych, o czym pisaliśmy więcej TUTAJ: Dlaczego ceny nawozów na światowym rynku rosną? Jaka jest relacja cen nawozów do produktów rolnych? wpływa na poziom ich zużycia.
Zużycie nawozów mineralnych
W 2022 roku wartość zużycia nawozów oraz środków poprawiających właściwości gleby wyniosła 3,34 mld euro. W 2023 roku było to już 2,91 mld euro.
Udział ten średnio w krajach członkowskich UE w 2022 roku wyniósł – 9,4%:
- Francja – 10,4%
- Niemcy – 8,9%
- Węgry – 13,3%
- Słowacja – 14,3%
- Bułgaria – 20,2%.
Jak wygląda zużycie nawozów w Polsce?
W Polsce przez wiele lat zużycie utrzymywało się na poziomie od 1,9 do 2,1 miliona ton czystego składnika. W latach 2021 i 2022 nastąpiło pogorszenie ekonomiczne, a także utrudnienie w dostępności nawozów, co przełożyło się na spadek zużycia o prawie 11% do 1,74 mln ton. Według szacunków w sezonie 2022/23 zużycie dalej znajdowało się w trendzie spadkowym i zużycie zmalało o kolejne 7% do poziomu 1,6 mln ton.
Kolejnym czynnikiem, który wpłynął na zmniejszenie zużycia nawozów w Polsce, były oczywiście niekorzystne tendencje na podstawowych rynkach rolnych.
Wielkość zużycia nawozów mineralnych w Polsce
Nawozy – zużycie w Polsce, a w krajach UE
Udział Polski w ogólnym zużyciu nawozów w przełożeniu na świat jest niewielki i wynosi 0,9%, Natomiast w porównaniu z UE jest to już 12,3%, przy 9% udziale użytków rolnych.
Zużycie nawozów na świecie
(mln ton czystego składnika)
- Chiny – 42,3
- Indie – 29,8
- Brazylia – 21,2
- USA 18,3
- Indonezja – 7,2
- Pakistan – 5,0
- Rosja – 4,6
- Kanada – 4,6
- Australia – 3,4
- Bangladesz – 3,1
- Ukraina – 2,7
- Wietnam – 2,6
- Turcja – 2,6
- Argentyna – 2,5
- Meksyk – 2,5
- Francja – 2,5
- Inne kraje – 40,6
- W tym Polska – 1,7
Wielkość zużycia nawozów w krajach UE
(mln ton czystego składnika)
- Francja – 2,5
- Polska – 1,74
- Niemcy – 1,72
- Hiszpania – 1,48
- Rumunia – 1,02
- Włochy – 0,80
- Węgry – 0,62
- Irlandia – 0,60
- Bułgaria – 0,58
- Czechy – 0,39
- Dania – 0,29
- Litwa – 0,26
- Holandia – 0,24
- Szwecja – 0,24
- Belgia – 0,23
- Grecja – 0,23
- Słowacja – 0,20
- Inne państwa – 1,0
(dane IERiGŻ PIB na podst IFA)
Których nawozów używamy najwięcej w Polsce?
Struktura zużycia nawozów w Polsce, jest dość stabilna, ale przeważa zużycie nawozów azotowych (mocznik i saletra amonowa). N oraz K2) są zużywane głównie w nawozach jednoskładnikowych, natomiast P2O5 w nawozach wieloskładnikowych.
Zużycie nawozów na poszczególne województwa
Zużycie nawozów w Polsce możemy też rozpisać w odniesieniu na konkretne województwa.
Jak podaje PSR 2020 w sezonie 2019/2020 nawozy mineralne były stosowane przez 940 tys. gospodarstw. Średni poziom nawożenia wynosił 130,5 kg.
Zużycie nawozów w krajach UE
Polska to kraj, który zalicza się do grupy, która ma najwyższe zużycie nawozów na 1 ha UR. Wyższe zużycie odnotowano w:
- krajach Beneluksu
- Irlandii
- Chorwaci
- Węgrzech
Poziom nawożenia w Polsce jest około o 1/3 wyższy niż wynosi średnia w UE. Jednak obserwowane jest zmniejszenie zużycia nawozów w krajach Europy Zachodniej, co spowodowane jest między innymi z postępującą optymalizacją nawożenia, rozwojem rolnictwa precyzyjnego, a także z coraz częstszym stosowaniem nawozów otoczkowanych, zawierających inhibitor ureazy oraz coraz większym zainteresowaniem rozwiązaniami ekologicznymi.
Średnio w Unii Europejskiej zużywa się 88 kg nawozów na ha UR.
Bernat Patrycja na podstawie materiałów ze szkolenia "Ekonomiczne uwarunkowania nawożenia w rolnictwie" prowadzonego przez Wiolette Wrzaszcz i Arkadiusza Zalewskiego.
Fot: Canva
