Plony jęczmienia ozimego w rejonach agrotechnicznych

Przy wyborze odmiany do siewu pomocne są wyniki krajowych badań PDO, które pozwalają wyróżnić m.in. najlepiej plonujące odmiany w danym rejonie i wpisać je na Listę odmian zalecanych do uprawy na obszarze województw (LOZ).

Plon, miernik nr 1

Jak co roku, także w minionym sezonie plony jęczmienia ozimego w poszczególnych rejonach uprawy były dość mocno zróżnicowane, a różnice średniego plonu pomiędzy rejonami przekroczyły 20 dt/ha. Na przeciętnym poziomie agrotechniki (a₁) najwyższe plony jęczmienia ozimego uzyskano w rejonie V (103,8 dt/ha) i VI (104,5 dt/ha) oraz w rejonie II (101,0 dt/ha), czyli na południu kraju oraz w części północno wschodniej. Obszary te wyróżniły się również plonowaniem na wysokim poziomie agrotechniki (a₂). W rejonie VI średni plon wyniósł 120,3 dt/ha, w V 115,5 dt/ha, a w II 113,1 dt/ha).

W roku 2022 każdy rejon miał też swojego faworyta pod względem plonowania. Na wysokim poziomie agrotechniki w rejonie I była to odmiana Winnie (107,7 dt/ha, dośw. rejestr.), w II także Winnie (127,8 dt/ha, dośw. rejestr.), w III KWS Tolanis (113.3 dt/ha, dośw. rejestr.), w IV Esprit (110,8 dt/ha), w V RGT Mela (127,6 dt/ha , dośw. rejestr.), a w VI Yukon (134,0 dt/ha). Analizując indywidualne wyniki można zauważyć, że różnice w plonach poszczególnych odmian w rejonach przekraczają nawet 35 dt/ha (patrz tabela + mapa - rejony agrotechniczne).

Lista odmian zalecanych (LOZ)

Przy wyborze odmiany do siewu pomocne są uśrednione wyniki badań PDO, a zwłaszcza rekomendacja odmian dla poszczególnych województw. Tego typu doświadczenia dla jęczmienia ozimego prowadzone są w całym kraju. Pozwalają wyróżnić odmiany, które najlepiej plonują w danym rejonie i wpisać je na Listę odmian zalecanych do uprawy na obszarze województw (LOZ). Lista ta aktualizowana jest co roku przez ekspertów i we współpracy z samorządami wojewódzkimi, izbami rolniczymi i innymi podmiotami zainteresowanymi wdrażaniem postępu biologicznego w rolnictwie. Mechanizm badań i procedura tworzenia LOZ ma bardzo duże praktyczne znaczenie ze względu na dość dużą różnorodność glebową i klimatyczną w naszym kraju.

W 2023 r. na liście tej znajduje się 19 odmian, z czego 8 otrzymało rekomendację do uprawy w 4 lub więcej województwach. Rekordzistką pod tym względem jest odmiana Jakubus, którą poleca się do uprawy aż w 14 województwach, gdzie wykazuje się dobrymi i stabilnymi wynikami plonowania. W 9 województwach zalecane są natomiast odmiany Mirabelle, SU Jule i KWS Morris (LOZ, patrz tabela).