Nadrzędnym warunkiem efektywnego nawożenia roślin oprócz uregulowanego odczynu gleby, jest jej odpowiednia wilgotność zapewniająca rozpuszczenia się nawozu, oraz transport składników pokarmowych uwolnionych z nawozu do strefy korzeniowej roślin. To ostatnie zapewnia odpowiednia ilość opadów. Dotyczy to wszystkich makro i mikroskładników dostarczanych roślinom w nawozach w czasie wegetacji, w tym najważniejszego z nich tj. azotu.
Występujące w ostatnich latach coraz częstsze i bardziej dokuczliwe susze skutkują obniżeniem efektywności nawożenia. W przypadku nawożenia pogłównego, kiedy nie ma możliwości wymieszania nawozu z glebą, wydajność nawozu azotowego może zostać zredukowana o nawet 50 %. Obniżenie wydajności nawożenia azotem to nie tylko empiryczne, mierzalne i policzalne straty dla gospodarstwa , ale mające coraz większe znaczenie zagrożenie środowiskowe, które jest tym wyższe im więcej azotu podlega stratom.
W nawozach azotowych występują trzy formy azotu, w różnych konfiguracjach oraz proporcjach. Są to forma: amonowa (N-NH4+), azotanowa (N-NO3-) i amidowa (N-NH2). Rośliny z gleby są w stanie efektywnie pobierać tylko formę amonową oraz azotanową. Forma amidowa, w stanie wyjściowym nie jest pobieralna przez rośliny, i aby ten stan rzeczy uległ zmianie, musi zostać poddana w glebie przemianie nazywanej hydrolizą enzymatyczną którą obrazuje schemat jn:
ureaza CO(NH2)2 + 2 H2O (NH4)2CO3 2 NH4 + CO32 - mocznik jon amonowy jon węglanowy
Tempo udostępniania azotu z nawozów zawierających formę amidową zależy od: wilgotności gleby oraz aktywności enzymu ureazy. Aktywność ureazy uzależniona jest od temperatury gleby. W przypadku zastosowania nawozów amidowych na glebę wilgotną konwersja formy amidowej (mocznikowej) zachodzi stosunkowo szybko, bo w temperaturze 2oC proces ten przebiega w cztery, a w temperaturze 10oC w dwa dni.
Azot amonowy, który jest produktem przemiany hydrolitycznej formy amidowej, może być bezpośrednio pobrany przez roślinę. Jeżeli, jednak nie zostanie pobrany - wówczas podlegać będzie kolejnym przemianom. I tak, dalej ulega przekształceniu w azot azotanowy (nitryfikacja). Tempo tego procesu wzrasta z temperaturą gleby. Stąd w miesiącach letnich dominuje w glebie azot azotanowy, który jeżeli nie zostanie pobrany przez roślinę, może zostać wymyty w głąb profilu glebowego, a w warunkach beztlenowych ulega denitryfikacji i może zostać przekształcony w formy gazowe (NO, N2O, N2), które ulatniają się do atmosfery.
Forma amonowa, natomiast że może: ulec nitryfikacji, immobilizacji (wbudowaniu w ciała mikroorganizmów), zostać przekształcona w materię organiczną gleby, lub zostać unieruchomioną między pakietami minerałów ilastych, a w niekorzystnych warunkach ulec stratom w postaci amoniaku. Gazowym stratom, sprzyjają :wysoka temperatura, wiatr i niska wilgotność gleby.
Bazując na powyższych informacjach należy poszukiwać takich rozwiązań, które z jednej strony zapewnią roślinie odpowiednią ilości azotu w każdej fazie rozwojowej, co przełoży się na uzyskanie wysokich plonów o odpowiedniej jakości technologicznej, ale z drugiej strony nie będą obarczone ryzykiem strat azotu.
Aby sprostać takiemu wyzwaniu Agrii proponuje zastosowanie uniwersalnego nawozu Super N 46 https://agrii.pl/produkty/super-n-46. Jest to produkt o wysokiej koncentracji azotu, dużej, wyrównanej granuli (równomierny wysiew do 32 m), otoczkowany inhibitorem ureazy. Zastosowanie inhibitora ureazy, powoduje spowolnienie, lub czasowe wstrzymanie hydrolizy. Zapobiega to stratom gazowym azotu, nawet gdy nawóz stosowany jest w niekorzystnych warunkach. Super N 46 można aplikować przed siewem, jak i pogłównie praktycznie w uprawie wszystkich roślin.
Forma amidowa azotu w przeciwieństwie do formy amonowej nie jest toksyczna dla roślin. Wstrzymanie/ spowolnienie hydrolizy sprawia, że nawóz ten można zastosować w dużych ilościach przed siewem nawet w uprawie roślin wrażliwych, np. w kukurydzy, gdyż nie ma niebezpieczeństwa wypadania siewek w czasie wschodów na skutek uwalniającego się amoniaku. Zatem w praktyce, stosując racjonalny poziom nawożenia, azot w uprawie tej rośliny można zastosować jednorazowo. Jest to o tyle istotne, że w okresie stosowania nawożenia pogłównego w uprawie kukurydzy bardzo często występuje deficyt opadów, który z jednej strony ogranicza efektywność plonotwórczą tego zabiegu, a z drugiej przyczynia się do zwiększonych strat gazowych azotu.
Utrzymywanie się w glebie przez dłuższy czas formy amidowej sprawia, że jako cząsteczka elektrycznie obojętna stosunkowo łatwo przemieszcza się w głąb gleby (w przeciwieństwie do formy amonowej, która jest wiązana przez kompleks sorpcyjny), co ma szczególne znaczenie w przypadku wystąpienia deficytu opadów. Z jednej strony potrzeba mniej wody, aby przemieścić azot w tej formie w kierunku systemu korzeniowego, a z drugiej po jego przekształceniu może być on efektywnie pobierany z głębszych warstw gleby nawet w warunkach krótkotrwałej suszy (gleba przesycha od góry do dołu), przyczyniając się tym samym do prawidłowego odżywienia roślin w warunkach stresu wodnego.
Unikatową zaletą Super N 46 jest możliwość jego aplikacji w uprawie ozimin w okresie jesiennym i to bez ryzyka strat i nadmiernego pobudzenia roślin do wzrostu. Nadmierny wzrost roślin, niekorzystnie mógłby wpłynąć na ich przygotowanie do zimy. Warto mieć z tyłu głowy informację, że efektywność wiosennego nawożenia rzepaku, jak i zbóż ozimych w dużym stopniu jest uzależniona od ilości i rozkładu opadów. Tymczasem, decydując się na jesienną aplikację pewnej ilości „bezpiecznego azotu” z Super N 46, zwiększamy pulę tego składnika w strefie ukorzenienia się roślin. Zatem nawet w warunkach mniej korzystnej wiosny rośliny są zabezpieczone w łatwo dostępny składnik.
Stosowanie Super N 46 daje jeszcze jedną ważną przewagę nad innymi nawozami azotowymi. Wszyscy rolnicy są zobowiązani do przestrzegania regulacji prawnych narzucających wiosenny termin stosowania azotu. W praktyce narzucony administracyjnie termin po którym można stosować azot, jest biegunowo odległy od faktycznego zapotrzebowania roślin. Spóźnienie się z aplikacją azotu może mieć negatywny wpływ na uzyskane plony. Zastosowanie Super N 46 jesienią, eliminuje to zagrożenie ponieważ, wczesną wiosną to azot czeka na roślinę, a nie odwrotnie. Rolnik nie ryzykuje więc ani obniżeniem ilości, jakości plonu, ani otrzymaniem wysokiego mandatu w przypadku złamania ustanowionej legislacji.
Podsumowując, Super N 46 to uniwersalny nawóz azotowy, nowej generacji o bardzo szerokim spektrum zastosowania. Dostarcza odpowiednią ilość „bezpiecznego” azotu, w odpowiednim czasie , bez ryzyka strat i zanieczyszczenia środowiska.
Agrii Polska Sp. z o.o.
www.agrii.pl